viernes, 10 de junio de 2016

AS LINGUAS DO MUNDO


                   AS LINGUAS DO MUNDO

Calcúlase que no mundo se falan na actualidade máis de 7000 linguas, das cales soamente 600 contan con máis de 100.000 falantes.
Entre os idiomas máis extendidos están o chino mandarín, usado por 900  millóns de persoas; o inglés, con 470 millóns de falantes; o hindi, falado por máis de 420 millóns de persoas; o español, utilizado por 360 millóns; e o ruso, con case 300 millóns de falantes.

Asia ten o maior número de idiomas; conta con nada menos que 2,301.
Síguenlle Indonesia con 707 e Nigeria con 526.
Papúa Nueva Guinea ten 839 linguas vivas diferentes, case tres veces máis que Europa, que conta con 286.
 
En canto a estados con varias linguas oficiais, está Afganistán, co pastú e o persa de linguas oficiais; Bélxica, onde se fala o alemán, o francés e o neerlandés; Bosnia e Herzegovina, onde se fala o "bosno", o croata e o serbio; Burundi, onde se falan o francés e o "rundi"; Camerún, onde se fala o francés e o inglés...
Un estado con moitísimas linguas oficiais é Birmania, onde se falan nin máis nin menos o castelán, o "aymara", o "araona", o "baure", o "bésiro", o "canichana", o "cavineño", o "cayubaba", o "chácobo, o "chimán", o "ese ejja", o "guaraní", o "guarasu´we", o "guarayu", o "itonama", o "leco", o "machajuyai-kallawaya", o "machineri", o "maropa", o "mojeño-trinitario", o "mojeño-ignaciano", o "moré", o "mosetén", o "movima", o "pacawara", o "puquina", o "quechua", o "sirionó", o "tacana", o "tapiete", o "toromona", o "uru-chipaya", o "weenhayek", o "yaminawa", o "yuki", o "yuracaré", e por último, o "zamuco".

Tamén hai moitos estados con unha soa lingua oficial, como Albania, que ten como lingua oficial o albanés; Alemania, co alemán de lingua; Astralia, que ten o inglés de lingua oficial; Austria, onde se fala o alemán; as Bahamas, onde se fala o inglés; Croacia, estado en que se fala o croata; Exipto, que ten o árabe de lingua; Eslovaquia, onde se fala o eslovaco...



            LINGUAS EN PERIGO DE EXTINCIÓN

Estímase que, se nada se fai, a mitade dos 6.000 idiomas falados actualmente desaparecerá a finais de este século. Coa desaparición das linguas non escritas e non documentadas, a humanidade non só perdería unha gran riqueza cultural, senon tamén coñecementos ancestrais contenidos, en particular, nas linguas indíxenas.

Algúns idiomas en peligro de extinción son:

1. O Koro

Ónde: Arunachal Pradesh, India
Lingua tibetano-birmana falada por unhas 1.000 persoas no este do distrito de Kameng, en Arunachal Pradesh. O Koro foi descubierto en 2008 durante una expedición de National Geographic. Esta lingua non se parece a ningún dos idiomas veciños e probablemente o seu orixen está nun grupo de escravos que se levaron a á zona. O Koro está en peligro de extinción porque non o fala nadie con menos de 20 años o habla.

2. O Pukapukan

Ónde: Islas Cook, Océano Pacífico Sur
Esta lingua fálase nun dos lugares máis remotos da terra. Sen embargo, algúns proxectos están en marcha para traducir obras importantes en pukapuka, que na actualidade é falado por unhas 2.000 persoas.

3. O Arbërisht

Ónde: Sur de Italia
O Arbërisht é unha variante antiga do tosco, un dialecto do sur de Albania. Hoxe fálano entre 100.000 e 250.000 persoas de la comunidade albanesa en Italia. Este idioma é de particular interés, xa que conserva a pronunciación, a gramática e o vocabulario pre-otomano de Albania.

4. O Ongota

Ónde: Etiopía
Case desaparecido, o ongota é falado por só seis personas que viven no pequeno pobo de Weito River en Etiopía. O seu orixen é probablemente afro-asiático, pero nunca foi comprobado. Algúns expertos están estudando e buscando formas de manter a lingua viva.


                         
                               A UNIÓN EUROPEA


Se falamos da Unión europea, hay moitas linguas. Algunhas, neste caso oficiais, son:
  • alemán
  • búlgaro
  • checo
  • croata
  • danés
  • eslovaco
  • esloveno
  • español
  • estonio
  • finlandés
  • francés
  • grego
  • húngaro
  • inglés
  • irlandés
  • italiano
  • letón
  • lituano
  • maltés
  • neerlandés
  • polaco
  • portugués
  • rumano
  • sueco
  •  
     
                       O PORTUGUÉS
     
O portugués é unha lingua moi flexible. Fálase en países coma Brasil, en que o falan 198.700.000 persoas; Mozambique, en que o falan 12.600.000; Angola, con 14.753.600 persoas que o falan; Portugal, con 10.456.556 persoas que falan este idioma; Guinea-Bisáu, en que 1.460.253 persoas o falan; Guinea ecuatorial, con 21.000 persoas que o falan; Timor Oriental, en que 339.541 persoas falan o idioma; Cabo Verde, con 450.526 persoas que o falan; Santo Tomé e Príncipe, en que o falan 183.742 persoas...